#5 Handelsnaam, 5 tips waar op letten?
Aan een handelsnaam zijn wettelijke eisen en rechten verbonden. Hier onze aandachtpunten om op te letten vóór het vastleggen van de bedrijfsnaam.
Wat is een handelsnaam?
Een handelsnaam is simpelweg de naam van een bedrijf waaronder een onderneming wordt gedreven.
Wanneer heb ik een handelsnaam?
Door actief commercieel gebruik van een bedrijfsnaam rusten er al handelsnaamrechten op de naam.
Voor deze rechten moet het gebruik van de handelsnaam publiekelijk zichtbaar zijn. Bijvoorbeeld door deze duidelijk als bedrijfsnaam te vermelden op visitekaartjes, op uw website, in uw url, uw offerte, factuur, etc. Er is dan wettelijk gezien al sprake van een handelsnaam.
Om conflicten te voorkomen is een handelsnaam inschrijving in het handelsnaamregister van de Kamer van Koophandel te zeerste aan te raden. Zo geeft u kenbaar dat u diegene bent die onder de gekozen naam handelt, en kunnen ook anderen dat inzien.
Eisen aan de handelsnaam
Niet misleidend
Geen verwarring met merken
Toegestane tekens
Geen verwarring met handelsnamen
Onderscheidend
1. De handelsnaam mag niet misleidend zijn
Zo mag u doormiddel van uw naam u niet mooier of groter voordoen dan werkelijk het geval is. Een eenmanszaak mag geen ‘Spoelstra & Partners’ heten en u mag bijvoorbeeld geen ‘bv’ toevoegen als u geen BV bent.
Beschermde begrippen (‘accountant’, ‘architect’ of ‘bank’) mag u alleen gebruiken als u daar de papieren voor heeft.
U mag ook niet zonder toestemming de persoonsnaam van iemand anders gebruiken (geen ‘Arjen Robben Sportwinkel’). U mag uw eigen naam gebruiken, zolang deze niet botst met bestaande merken (dus geen ‘Bakkerij Albert Heijn’ of ‘Hennes Mode’).
2. Geen verwarring met geregistreerde merknamen
U mag geen geregistreerde merknaam gebruiken, of namen die daarop lijken (geen ‘Ziggos voip of XS4ME Internetdiensten’).
Bij het Benelux-bureau voor de Intellectuele Eigendom, afgekort BBIE kunt u controleren of de handelsnaam niet al als merknaam beschermd is. Doe dit vooraf, want deze controle vind niet plaats bij de inschrijving van uw naam bij de KvK.
Er zijn in theorie uitzonderingen, zo kan een handelsnaam identiek zijn aan een bestaande merknaam mits er totaal geen sprake is van verwarring, vraag eerst een merkgemachtigde dit te onderzoeken.
Zie ook overzicht: merkenbureaus Nederland en België.
3. Alleen toegestane tekens
U mag de tekens @, & en + in uw handelsnaam gebruiken. Wij raden gebruik van deze tekens af, omdat deze niet in domeinnamen te gebruiken zijn. Andere tekens (bijv. #, /, ?, !) zijn niet toegestaan.
Een handelsnaam is daarbij alleen een naam. Een woord. Geen logo. Kleuren, tekens, lettertypen en dergelijke doen er niet toe en worden onder de handelsnaamwet ook niet beschermd.
4. Geen verwarring met bedrijfsnamen
De naam mag geen verwarring veroorzaken door te lijken op een bestaande handelsnaam.
Of er sprake is van verwarring tussen handelsnamen hangt o.a. af van: hoe sterk de namen op elkaar lijken, de mate waarin activiteiten op elkaar lijken en de overlap van het werkgebied waarin de onderneming actief is.
U kunt controleren of uw handelsnaam niet al in gebruik is in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Verricht grondig handelsnaam onderzoek, de KvK zelf verricht namelijk geen vooronderzoek of de inschrijving van uw bedrijfsnaam niet in strijd is met al bestaande namen.
5. De handelsnaam moet onderscheidend zijn
Om voor handelsnaam bescherming in aanmerking te komen, moet de naam enig onderscheidend vermogen bevatten.
De generieke naam ‘wasstraat’ voor een autowasstraat is niet onderscheidend genoeg.
Een handelsnaam mag echter wel, in tegenstelling tot een merknaam, beschrijvend zijn – bijv. De Schoenenfabriek (schoenenwinkel), Voetbalshop.nl (voetbalgerelateerde producten), De Barbier Utrecht (kapsalon).
Let wel op, beschrijvende bedrijfsnamen – die vertellen ‘wat’ u doet – kunnen niet als merknamen geclaimd worden, er kan geen monopolie op beschrijvende begrippen bestaan en zijn dus vrij te gebruiken. Meer hierover leest u in de rechten van een handelsnaam.
Rechten handelsnaam
Bij actief commercieel gebruik van uw bedrijfsnaam maakt u aanspraak op het handelsnaamrecht.
Het handelsnaamrecht is, in tegenstelling tot wat veel ondernemers denken, best beperkt. Een handelsnaam beschermd u alleen binnen een bepaalde regio, waar u gevestigd bent en uw klantenkring zich bevind. Dat kan voldoende bescherming zijn als u een onderneming heeft met een fysieke locatie als bijvoorbeeld een winkel of restaurant. Echter als u landelijk (toekomstig) handelt dan is het verstandig om de bedrijfsnaam ook als merknaam te registreren. Daar gelden weer andere eisen voor.
Het kan natuurlijk ook zijn dat u op internet met bijvoorbeeld een webshop actief bent, maar toch alleen klanten bediend uit een bepaalde regio. Ook in dat geval bent u alleen in die specifieke regio beschermd. Dat u een handelsnaam met een website heeft die u landelijk laat zien is dus niet genoeg.
Ook landelijke bekendheid of toegankelijkheid is niet genoeg. Het gaat er echt om waar u de meeste zaken doet. In die regio is uw handelsnaam beschermd. Daarnaast beschermd een handelsnaam alleen voor een bepaalde branche. Dus als uw bedrijf ‘Bouwbedrijf XyZ’ heet, dan kan in theorie ook iemand binnen dezelfde regio ‘Restaurant Xyz’ beginnen. Want deze bedrijven hebben niets met elkaar te maken en kan er geen verwarring ontstaan.
Als ‘Broodjeszaak ABC’ en ‘Cafetaria ABC’ zich in dezelfde regio bevinden, kan het zijn dat de namen al teveel bij elkaar in de buurt liggen. Zeker als deze dezelfde klantenkring hebben, dan kan er sprake zijn van teveel verwarring. Dan zal de eerste handelsnaam tegen de andere kunnen optreden. Als een bedrijf kan aantonen dat er bij klanten sprake is van verwarring, staat deze al sterk en zal de eerdere handelsnaam bezwaar kunnen maken. Het onrechtmatig voeren kan een boete van duizenden euro’s opleveren.
Handelsnaam registreren
Een handelsnaam kan in het handelsregister van de Kamer van Koophandel ingeschreven worden. Het is in theorie niet verplicht, maar zeker aan te raden om aan te geven dat u onder deze bedrijfsnaam handelt. Het is mogelijk om meerdere handelsnamen te registreren. U kunt alleen de naam registreren, geen logo.
Handelsnaam onderzoeken
Een onderzoek naar de beschikbaarheid van een nieuwe handelsnaam is niet verplicht, maar wel sterk aan te raden.
Met meer dan 1,7 miljoen geregistreerde handelsnamen in Nederland komt het helaas steeds vaker voor dat een al bestaande naam bezwaar maakt tegen een nieuwe handelsnaam, omdat deze verwarrend kan zijn voor de consument.
Alleen controle van het handelsregister op identieke vermeldingen is niet genoeg. Ook gelijkklinkende bedrijfsvermeldingen kunnen gegrond bezwaar maken. De naam mag namelijk niet verwarrend zijn voor de consument waar deze zaken mee doet.
Bescherming
Of deze verwarring ontstaat hangt o.a. af van de vestigingsplaats, branche en gelijkenis tussen de namen. Zijn twee bedrijven met soortgelijke activiteiten en regio actief dan is er sprake van inbreuk op het handelsnaamrecht en zal de latere inschrijver de naam direct moeten wijzigen. Als beide bedrijven landelijk handelen of verschillen de activiteiten dan is het aan de rechter om te oordelen of dit een gegrond bezwaar is.
Recht op een handelsnaam ontstaat door het drijven van een handelsnaam.
Handelsnaamrecht versus merkrecht
Doet u (inter)nationaal zaken, dan is het zeker een overweging waard om de naam (inter)nationaal als merknaam vast te leggen.
